Patiënten met obesitas of overgewicht lopen het risico op een ernstiger verloop COVID-19

COVID-19-patiënten met overgewicht of obesitas lopen vaker een ernstiger infectie op dan patiënten met een gezond gewicht, en ze hebben vaker zuurstof en invasieve mechanische beademing nodig. De kans op overlijden verschilt niet. Deze conclusies, waarvoor ruim 7000 patiënten zijn onderzocht, blijken uit internationaal onderzoek in elf landen. Ze komen overeen met de Nederlandse cijfers die onlangs bekend werden.

De studie, onder leiding van Australische onderzoekers, onderzocht ruim 7000 patiënten uit elf verschillende landen die in het ziekenhuis werden opgenomen. Van deze groep had ruim een derde (34,8%) overgewicht en bijna een derde (30,8%) obesitas. COVID-19-patiënten met obesitas hadden vaker zuurstof nodig en hadden 73% meer kans om invasieve mechanische beademing nodig te hebben. Opvallend genoeg werd er bij deze groepen patiënten niet meer sterfte geconstateerd dan bij patiënten met een gezond gewicht. De internationale resultaten zijn nu gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Diabetes Care

Immunoloog Siroon Bekkering van het Radboudumc, hoofdonderzoeker van het Nederlandse deel, legt uit dat nog niet eerder zoveel verschillende gegevens over zwaarlijvigheid gecombineerd zijn in één groot onderzoek. “Uit verschillende nationale en internationale observaties bleek al wel de belangrijke rol van overgewicht en obesitas bij een ernstiger COVID-19-verloop. Het nieuwe in dit onderzoek, is het samenvoegen van heel veel data uit een flink aantal landen, waardoor het echt is gelukt om conclusies te trekken. Bovendien is hier niet alleen naar IC-patiënten gekeken, maar naar alle mensen met corona die werden opgenomen in het ziekenhuis. Onafhankelijk van andere risicofactoren zien we nu dat een te hoog BMI daadwerkelijk kan leiden tot een ernstiger verloop bij een corona-infectie.”

Een verklaring hiervoor is dat overgewicht en obesitas gekenmerkt worden door chronische ontsteking, wat wellicht kan leiden tot een verhoogde vatbaarheid voor virussen. Dit is ook het geval bij het griepvirus. Ook hebben mensen met zwaarlijvigheid eerder last van kortademigheid, waardoor er een verhoogde noodzaak tot beademing kan ontstaan.

Verschillende risicofactoren voor ernstige COVID-19-infectie

Uit het onderzoek komen meer risicofactoren naar voren. Zo laat ook deze studie, net als andere internationale studies, zien dat mannen een grotere kans op een ernstiger verloop van een COVID-19-infectie lopen dan vrouwen. Bovendien toont ook dit onderzoek aan dat mensen ouder dan 65 jaar vaker extra zuurstof nodig hadden en een grotere kans lopen op overlijden.

Hart- en vaatziekten en reeds bestaande aandoeningen van de luchtwegen kunnen in verband worden gebracht met een verhoogde kans op overlijden in het ziekenhuis, maar niet met een groter risico op het gebruik van zuurstof en mechanische beademing. Voor patiënten met diabetes was er een verhoogde kans op het nodig hebben van invasieve ademhalingsondersteuning, maar geen extra verhoging van het risico bij mensen met zowel obesitas als diabetes. Er was geen verhoogde kans op overlijden.

Over het onderzoek

Aan de studie deden ziekenhuizen mee uit de Verenigde Staten, Zwitserland, Noorwegen, Denemarken, Italië, Oostenrijk, China, Singapore, Indonesië, Zuid-Afrika en Nederland. In Nederland deden het Erasmus MC, Franciscus Gasthuis & Vlietland, Amphia ziekenhuis, Bernhoven, Sint Maartenskliniek, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Canisius Wilhelmina Ziekenhuis en Radboudumc mee.

Publicatie in Diabetes Care

Diabetes and overweight/obesity are independent, non-additive, risk factors for the in-hospital severity of COVID-19: An international, multi-center retrospective analysis – Danielle K. Longmore, Jessica E. Miller, Siroon Bekkering, Christoph Saner, Edin Mifsud, Yanshan Zhu, Richard Saffery, Alistair Nichol, Graham Colditz, Kirsty R. Short, David P. Burgner.