Er is toekomst voor minimaal-invasieve chirurgie om ernstige obesitas te behandelen, en ook kinderen en jongvolwassen kunnen in een situatie terechtkomen waarin een operatie de beste optie is. Traditionele bariatrische chirurgie, zoals de maagverkleining, is weliswaar bewezen effectief, maar niet als standaardbehandeling aan te bevelen voor jongeren, omdat er nog te weinig bekend is over de gevolgen. Dat blijkt uit onderzoek van dr. Givan Paulus, die op 16 april aan de Universiteit Maastricht promoveerde op onderzoek naar chirurgische opties om obesitas te behandelen.
Obesitas is een groot probleem, dat bovendien alsmaar toeneemt. In Nederland is het aantal gevallen bij volwassenen vanaf 2010 gestegen van 17,7 procent naar 20,4 procent, en bij kinderen en jongvolwassenen van 5,9 procent naar 7,0 procent. Bariatrische chirurgie is de enige bewezen effectieve behandeling op de lange termijn. Bij bariatrische chirurgie worden chirurgische technieken ingezet om het gewicht te verminderen, zoals het verkleinen van de maag of het plaatsen van een maagbandje. Er kunnen echter hele goede redenen zijn om patiënten niet bloot te stellen aan deze onomkeerbare, anatomie-veranderende ingrepen. Er kunnen namelijk ernstige complicaties optreden, zoals wondinfecties, darmlekkage, slokdarmbeschadiging door maagzuur en darmobstructie.
BASIC-trial
Er is meer onderzoek nodig om de gevolgen van bariatrische chirurgie op jonge leeftijd in kaart te brengen vooraleer deze techniek een reguliere behandeling kan worden. Binnen het Maastricht UMC+ gebeurt dat in het kader van de BASIC-trial, waarbij BASIC staat voor Bariatric Surgery in Children. De BASIC-trial is een studie naar de effecten van een maagbandoperatie bij adolescenten met morbide obesitas, bij wie leefstijlinterventie niet het gewenste effect heeft gehad.
Plooien in de maag
Ondertussen zijn er tal van andere, minder-invasieve technieken die als alternatief voor de traditionele bariatrische chirurgie kunnen worden beschouwd. Procedures die al worden toegepast of worden onderzocht, variëren van ruimte-innemende hulpmiddelen, zoals de maagballon, tot en met maagstimulatoren. Paulus deed onderzoek naar de verschillende chirurgische technieken om obesitas te behandelen. Hij ziet met name toekomst voor het endoscopisch plooien van de maag, de zogenoemde gastroplicatie. Bij die techniek worden met een soort nietmachine, die via de mond en de slokdarm wordt ingebracht, plooien in de maag gemaakt, waardoor het maagvolume wordt verkleind. Deze techniek kan leiden tot blijvend gewichtsverlies, en afname van co-morbiditeit. Inmiddels zijn er wereldwijd zestig patiënten op deze manier behandeld, zonder significante problemen en met een bemoedigend gewichtsverlies als resultaat. Het plooien van de maag leidde tot een afname van het hongergevoel, toename van verzadiging en daardoor ook minder voedselinname.
Voordelen
Het grote voordeel van deze techniek is dat er over de volledige dikte van de maagwand plooien worden gemaakt, waarbij serosa tegen buitenwand komt te liggen en daardoor met elkaar kan vergroeien. Hierdoor blijven de plooien netjes zitten, anders dan bij technieken waarbij de plooien aan de binnenkant van de maagwand mucosa geniet worden. Gastroscopisch onderzoek een jaar na de ingreep liet nog steeds aanwezige plooien aan de binnenkant van de maag zien, die het volume van de maag reduceerden. Deze techniek, waarbij er dus niet meer door de buikwand gesneden hoeft te worden, lijkt grote voordelen met zich mee te brengen.