tekst Iris van der Palen
Foto’s Nick en José: Ton de Bruin
Foto’s Cindy: Joek Slijkerman
Dat het aantal tattoostudio’s de afgelopen jaren is verdubbeld, is een feit. Minstens tien procent van de Nederlanders heeft een kunstwerk(je) op het lichaam laten zetten. Maar hoe zit het met tatoeages als je in de zorg werkt? Nog steeds taboe of geaccepteerd? Zonder dat je het vaak weet, gaat er meer schuil achter een tatoeage dan dat je op het eerste gezicht verwacht. Nick, José en Cindy vertellen vol trots over hun – al dan niet zorggerelateerde – tatoeage en de passie voor het zorgvak.
‘Ik hoop dat ik het tattoo-taboe kan doorbreken’
Nick (30) werkt al ruim vijf jaar in het UMC in Utrecht. Hij begon op medium-care neurochirurgie, maar werkt nu op de hartkatheterisatiekamer als interventieverpleegkundige. Hij heeft een sleeve en in totaal acht tatoeages.
“Ik heb zes en een half jaar een medische functie bij de Koninklijke Landmacht gehad, maar na een aantal stages op de ambulance toch de keuze gemaakt om door te willen leren voor verpleegkundige. Toen ik ervoor koos om in het ziekenhuis te gaan werken, moest ik wel een paar keer slikken. Willen ze mij wel hebben? Het blijft toch een vrouwelijk beroep. En dan komt er ineens een kerel solliciteren, die helemaal volstaat met tatoeages. Van oudsher is het iets voor zeelieden en wordt het geassocieerd met criminelen. Maar dat was toen. Anno 2019 worden tatoeages veel meer geaccepteerd. Dat is ook te zien aan het aantal tv-programma’s dat wordt uitgezonden in Nederland. Al worden mensen nog steeds afgewezen om het feit dat ze tatoeages hebben. Maar mij heeft het uiteindelijk enorm positief verrast. Tijdens het sollicitatiegesprek had ik gewoon een t-shirt aan. Ik vond het heel erg belangrijk dat ik me niet anders voordeed. Als ik kijk naar mijn sleeve, kijk ik naar dingen die ik in Afghanistan heb meegemaakt. Dit hoort bij mij, dit is wie ik ben. Ik denk ook dat de negatieve ervaringen in het ziekenhuis - gelukkig - op één hand zijn te tellen. Wel heeft een vrouw ooit haar excuses aangeboden voor haar partner. Hij wilde niet dat ik voor haar zorgde, omdat hij mij asociaal vond. Dit hebben we opgelost door iemand anders aan haar bed te zetten. Ergens triggert dit mij. Want ik vind zelf dat het uiterlijk van iemand geen raakvlakken hoeft te hebben met hoe iemand zich gedraagt. Helemaal als je een verzorgend beroep hebt. Je bent iemand die zorg wil geven aan anderen. Dan ben je toch een goed mens? Vaak wordt de verpleegkundige gezien als een afspiegeling van de maatschappij. Net als op straat zie je ook verpleegkundigen met verschillende kapsels, diverse kledingstijlen of een andere afkomst. Dat is gewoon zo. Er is niet één verpleegkundige. Er zijn verschillende ‘soorten’. En daar horen soms ook tatoeages bij.”
‘Als verpleegkundige sta je altijd aan’
Cindy (30) haalde in 2011 haar hbo-v diploma. Nu is ze gediplomeerd ic-verpleegkundige bij de Noordwest Ziekenhuisgroep. Ze heeft acht tatoeages, waarvan twee een zorg gerelateerde betekenis hebben.
“Ik heb best veel tatoeages, maar ik heb er bewust geen op mijn onderarmen. Het wordt voornamelijk geaccepteerd, maar er zijn nog steeds patiënten of familie die het associëren met onkunde of asociaal gedrag. Als persoon wil ik me niets aantrekken van zo’n vooroordeel, maar als verpleegkundige wil ik iedereen zo neutraal mogelijk verzorgen. Ik wil iemand niet het gevoel geven dat hij of zij niet in goede handen bij mij is. Voor mij betekent verpleegkundige zijn, iets goeds doen. Voor de patiënt, maar ook voor de maatschappij. Een baan in de zorg maakt mij een ander mens. Je ziet zoveel ellende, dat je echt met beide benen op de grond wordt gezet. Maar toch staat mijn ‘zorgmodus’ altijd aan.
Dat is ook precies wat de tatoeage op mijn rug betekent. De tekst ‘Nurse on’ staat voor mijn leven. Ik wil en blijf altijd zorgen. In het ziekenhuis maar ook voor familie. Ik vind het namelijk super belangrijk om zorgzaam te zijn voor anderen.
In de tatoeage op mijn been heb ik allerlei aspecten van mezelf verwerkt. Je ziet mijn sterrenbeeld, een voetbal, yin en yang en een klavertjevier. De Liefde is-poppetjes staan voor mijn man en mij. Maar ik heb ook een klok, omdat ik het belangrijk vind om tijd te hebben en te maken voor mensen om me heen. Een spiegel met maskers heb ik gekozen voor het geluk en blijdschap in mijn leven, maar ook omdat ik genoeg verdriet heb gekend. Bovenaan staat een rood kruis. Die staat voor verpleegkundige, maar ook voor zorgzaamheid, interesse tonen en liefde geven. Als je dat allemaal doet, dan wordt de rest ook mooier. Overal is over nagedacht. Ik ben niet iemand die zomaar iets doet.”
‘Ik wil iemand met onbegrepen gedrag écht begrijpen’
José (23) was net 16 jaar toen ze koos voor een zorg gerelateerde opleiding. Ouderen verzorgen met dementie. Daar ligt haar passie. De keuze voor een tatoeage met een vergeet-me-nietje is dan ook erg toepasselijk.
“De bewoners vragen niet naar de betekenis, maar vinden het vooral een mooie, gekleurde bloem. Voor mij betekent het meer. Terwijl ik vroeger echt niets van de zorg wilde weten! Maar nadat ik een paar keer met mijn moeder meeging naar haar werk, was ik verkocht. Mijn eerste stage was op somatiek en na een aantal andere stages, ben ik op de Blije Borgh terecht gekomen. En daar werk ik nu nog steeds. Als woonbegeleider sta ik op een groep met zes bewoners. Het is heel kleinschalig, maar daardoor ook heel fijn. Wat ik zo mooi vind, is dat ik kan bijdragen aan de kwaliteit van leven. Het geheugen is niet meer wat het is geweest en daardoor vergeten ze veel. En door activiteiten, huishoudelijke dingen, maar ook even écht met ze praten, zorg je voor een lach op het gezicht. Je ziet dat ze plezier hebben. Op die manier houden we de kwaliteit van leven hoog en dat is ook fijn voor familie. Als zij een ouder ‘achterlaten’ bij ons, merk je dat ze vaak een enorm schuldgevoel hebben. ‘Jullie laten mij in de steek en laat me hier niet achter’ zijn veelgehoorde kreten. Logisch ook, want als ze iemand herkennen, willen ze ook graag naar huis. Maar vijf minuten later zijn ze dit vaak alweer vergeten. Ouderen met dementie gaan steeds meer terug naar vroeger. In gedachte zijn hun kinderen bijvoorbeeld veel jonger. Of ze kunnen er ook heilig van overtuigd zijn dat hun eigen ouders nog leven. ‘Hoezo komen zij niet op bezoek?’ Soms is dat lastig, want wanneer haal je ze nog terug naar de realiteit? Om die reden, ben ik ook begonnen met de specialisatie Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie. Ik wil mensen met dementie écht begrijpen. Daarover wil ik nog veel leren. Omdat ik dit zo’n prachtig vak vind en er zoveel mee in aanraking kom, heb ik deze tatoeage laten zetten. Het lieveheersbeestje staat voor geluk en het vergeet-me-nietje zegt natuurlijk al voldoende. Ik vind dat je mensen met dementie niet moet vergeten, niemand eigenlijk.”